Χωριά / Πόλεις Βερβενιωτών

ΞΗΡΟΠΗΓΑΔΟ

Παλιό ψαροχώρι της Κυνουρίας. Είναι το πρώτο Αρκαδικό χωριό που συναντάμε ερχόμενοι από την Αργολίδα – Ναύπλιο – Επίδαυρος (δρόμος Κιβέρι-Άστρος). Τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε αξιόλογο παραθεριστικό κέντρο της Αρκαδίας. To χωριό έχει ωραία αμμουδιά και καλό ψάρι. Κοντά του υπάρχουν βράχια με μικρές σπηλιές και μικρές δυσπρόσιτες αμμουδιές, ιδανικές για ψαροντούφεκο ηρεμία και απομόνωση.
Κοντά είναι ο παραθεριστικός οικισμός κάτω Βέρβαινα που φτιάχτηκε από Βερβαινιώτες.

ΑΣΤΡΟΣ

Το Άστρος (Μεσόγειο Άστρος) απέχει 45 χιλ. από την Τρίπολη και βρίσκεται στην κατάφυτη (κύρια με ελαιόδεντρα) πεδιάδα της Θυρέας, σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα. Είναι σήμερα η έδρα ενός από τους τρεις δήμους της Κυνουρίας, του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας και εμπορικό και διοικητικό κέντρο της περιοχής. Έχει 3.000 κατοίκους με κύριες ασχολίες το εμπόριο, τη γεωργία και την απασχόληση σε δημόσιες υπηρεσίες. Προέρχεται σε ένα μεγάλο μέρος από μετοίκηση των κατοίκων των ορεινών χωριών Άγιος Ιωάννης, (άνω) Μελιγού (υπάρχει μάλιστα και οικισμός κάτω Μελιγού) και Καστρί. Σε απόσταση 4 χλμ. βρίσκεται το Παράλιο Άστρος.

Το Μεσόγειο Άστρος είχε έντονη παρουσία στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Τον Απρίλιο του 1823 φιλοξένησε τη Β΄ εθνοσυνέλευση των Ελλήνων. Η εθνοσυνέλευση έγινε στο αγροκήπιο και στον περιβάλλοντα χώρο της ονομαστής Σχολής Κορυτσιώτη.  Το κτίριο της Σχολής είναι ένα όμορφο νεοκλασικό και  έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο. Σήμερα φιλοξενεί το Αρχαιολογικό Μουσείο του Άστρους με αξιόλογα αρχαιολογικά εκθέματα από τις ανασκαφές σε διάφορες θέσεις τις Κυνουρίας, κύρια  στην Έπαυλη του Ηρώδη Αττικού,  και στην Εύα. Ο περιβάλλων χώρος έχει σήμερα εξωραϊστεί από το Δήμο και διαμορφωθεί σε πλατεία.
Το Μεσόγειο Άστρος έχει εξελιχθεί σε μια οργανωμένη κωμόπολη, αφού συγκεντρώνει την εμπορική κίνηση της περιοχής, δημόσιες υπηρεσίες, τράπεζες και βιοτεχνίες. Το εμπορικό του κέντρο βρίσκεται γύρω από την κεντρική πλατεία, όπου και το Δημαρχείο. Αξιόλογη πολιτιστική δράση στην περιοχή σημειώνει το Ίδρυμα Ζαφείρη.
Το Άστρος μνημονεύεται από τον 2ο αιώνα μ.Χ. Στην περιοχή του υπήρχε η αρχαία πόλη Θυρέα  και η Εύα δύο από τις τέσσαρες πόλεις της Κυνουρίας κατά την αρχαιότητα (Θυρέα, Ανθήνη, Εύα και Βρασιές). Η θέση της Θυρέας τοποθετείται κατά πολλούς ερευνητές στο Ελληνικό, ενώ η Εύα τοποθετείται στην περιοχή της Μονής Λουκούς.
Σε απόσταση 3 χλμ. από το Άστρος, στην περιοχή της αρχαίας πόλης Εύας της Κυνουρίας και στο δρόμο για την Τρίπολης, βρίσκεται η έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού. Ακριβώς απέναντι από το χώρο της είναι η αξιόλογη μονή της Μεταμόρφωσης Λουκούς (12ος αιώνας), χτισμένη πάνω στα ερείπια του αρχαίου ναού του Πολεμοκράτη. Σε μικρή απόσταση, στο δρόμο προς τον Άγιο Ανδρέα, βρίσκεται ο υγροβιότοπος του Μουστού.
Υπάρχει τακτική οδική σύνδεση του Άστρους με την Αθήνα με λεωφορεία (διάρκεια 2 ώρες) και με την Τρίπολη (1 ώρα). Από το Άστρος διέρχεται ο οδικός άξονας που προς τα νότια οδηγεί στον Άγιο Ανδρέα, τον Τυρό και το Λεωνίδιο, και προς τα βόρεια στην Αργολίδα και την Αθήνα. Η συντομότερη πρόσβαση από την Αθήνα γίνεται μέσω της Εθνικής Οδού Αθήνας-Τρίπολης με παράκαμψη στο Άργος. Επίσης το Άστρος συνδέεται οδικά με την Τρίπολη μέσω κάτω  Δολιανών, όπως και με τον  Άγιο Πέτρο, Καστρί και τα υπόλοιπα κοντινά χωριά του Πάρνωνα

ΠΑΡΑΛΙΟ ΑΣΤΡΟΣ

Το Παράλιο Άστρος είναι το σημαντικότερο θερινό θέρετρο της Αρκαδίας. Απέχει 4 χιλ. από το (Μεσόγειο) Άστρος και 49 χιλ. από την Τρίπολη.  Μπροστά του απλώνεται εκτεταμένη και ωραία παραλία, που εκτείνεται νότια μέχρι τον Άγιο Ανδρέα. Τα τελευταία χρόνια ο οικισμός γνωρίζει αξιόλογη τουριστική και οικοδομική ανάπτυξη. Διαθέτει μεγάλο αριθμό τουριστικών μονάδων, ενοικιαζόμενων δωματίων, εστιατορίων, κέντρων αναψυχής και καταστημάτων. Έχει 1000 περίπου μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι προέρχονται από τη γύρω περιοχή και από άλλες περιοχές της Πελοποννήσου. Το καλοκαίρι η κίνηση είναι ζωηρότατη και καταφθάνουν παραθεριστές από όλη την Ελλάδα.
 Στο Παράλιο Άστρος είναι κτισμένο στην περιοχή μικρής χερσονήσου αστεροειδούς σχήματος, την οποία οι ντόπιοι ονομάζουν “νησί”. Στο σχήμα αυτό οφείλεται και η ονομασία της κωμόπολης. Η χερσόνησος καταλαμβάνεται από μικρό ύψωμα στην κορυφή του οποίου δεσπόζει μεσαιωνικό κάστρο, πάνω από το λιμάνι. Από εκεί η θέα προς τον Αργολικό κόλπο και το Άστρος είναι εξαιρετική.

Το “νησί” αποτελεί και το γραφικότερο τμήμα της κωμόπολης με τα παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια του. Στην άκρη της προκυμαίας, κάτω από το κάστρο, υπάρχει όμορφο θερινό θεατράκι και φάρος. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού το θεατράκι φιλοξενεί πλήθος εκδηλώσεων και παραστάσεων. Δίπλα, το γραφικό λιμάνι φιλοξενεί το καλοκαίρι πλήθος αλιευτικών, ιστιοφόρων και σκαφών αναψυχής.

Η κεντρική πλατεία που βρίσκεται κάτω από το κάστρο, δίπλα στο λιμάνι, είναι κατάφυτη και περιστοιχίζεται από πλήθος κέντρων αναψυχής. Στο κέντρο της υπάρχει η προτομή του φιλικού και ήρωα του αγώνα του 1821 Ι. Ζαφειρόπουλου.
Ο επισκέπτης μπορεί να συνδυάσει την παραμονή του εδώ με ημερήσιες εκδρομές στα γύρω αξιοθέατα: Στην έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού στην Εύα Κυνουρίας, στο Ελληνικό, στη μονή Λουκούς, στη μονή Μαλεβής, στον κοντινό υδροβιότοπο του Μουστού, στον Άγιο Ανδρέα, όπως και στα πανέμορφα χωριά του Πάρνωνα Άγιο Πέτρο, Καστάνιστσα, Πραστό, Πλάτανο και Σίταινα.
Το Παράλιο Άστρους συνδέεται με τακτική οδική σύνδεση με την Αθήνα με λεωφορεία (διάρκεια 2 ώρες) και με την Τρίπολη (1 ώρα). Επίσης υπάρχει θαλάσσια σύνδεση, με “ιπτάμενα δελφίνια”, με τον Πειραιά  (διάρκεια 2.5 ώρες), τον Τυρό και το Λεωνίδιο.
Από το Παράλιο Άστρος μπορεί κανείς να κατευθυνθεί νότια προς τον Άγιο Ανδρέα, τον Τυρό και το Λεωνίδιο, και βόρεια προς την Αργολίδα και την Αθήνα.