Το τριώδιο και η Τσικνοπέμπτη

Το τριώδιο και η Τσικνοπέμπτη

Οι αποκριές κρατούν 3 εβδομάδες γι’αυτό το λόγο αυτή η περίοδος ονομάζεται τριώδιο.

• Η πρώτη εβδομάδα λέγεται “Προφωνέσιμη”, γιατί παλιότερα “προφωνούσαν", δηλαδή διαλαλούσαν, στα χωριά κυρίως, την αρχή της αποκριάς.
• Η δεύτερη εβδομάδα είναι “η κρεατική ή κρεοφάγος", επειδή έτρωγαν κρέας και
• η τρίτη ονομάζεται “τυρινή ή τυροφάγος”, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα.

Από το 19ο αι. μέχρι σήμερα το καρναβάλι ξεκινά κάθε χρόνο την Κυριακή του Τελώνη και Φαρισαίου και λήγει την Κυριακή της Τυροφάγου.

Παλιότερα, τον εορταστικό τόνο έδιναν οι παρέες των μεταμφιεσμένων, που κυκλοφορούσαν στους δρόμους και γύριζαν τα βράδια στις γειτονιές τραγουδώντας άσεμνα και σκωπτικά τραγούδια. Αυτού του είδους, όμως, οι καρναβαλικές εκδηλώσεις χάθηκαν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό με το πέρασμα του χρόνου για να επικρατήσουν οργανωμένες από τις τοπικές κοινωνίες και τυποποιημένες εορταστικές εκδηλώσεις με αποκριάτικες στολές και άρματα.

Η Τσικνοπέμπτη βρίσκεται στο μέσο των 3 εβδομάδων του εορτασμού του καρναβαλιού. Πρόκειται για τη Πέμπτη της 2ης εβδομάδας, της Κρεατινής.

Την ημέρα αυτή ο κόσμος ψήνει κρέας στα κάρβουνα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον καπνό που λέγεται “τσίκνα”. Από την τσίκνα λοιπόν αυτή έχει πάρει και το όνομά της η Πέμπτη και λέγεται Τσικνοπέμπτη.

Το καρναβάλι είναι στενά συνυφασμένο με την πολιτισμική κληρονομιά κάθε περιοχής της Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα γίνεται προσπάθεια να αναβιώσουν παραδοσιακά αποκριάτικα έθιμα σε πολλά μέρη της χώρας.

Η«συγχώρεση»

Το βράδυ της Κυριακής της Τυρινής σε πολλά μέρη της ελλάδας γίνονταν και το έθιμο της «συγχώρεσης». Οι κάτοικοι των χωριών επισκέπτονταν τους γονείς τους, τα πεθερικά τους, τους παππούδες, τους κουμπάρους τους και αφού τους φιλούσαν το χέρι, ζητούσαν «συγχώρεση».

Το «βρασμένο αυγό» 

Επίσης, ένα άλλο έθιμο, αυτό του «βρασμένου αυγού», γίνονταν την ημέρα αυτή σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Η γιαγιά κάθε οικογένειας μάζευε τα εγγόνια της, ξεφλούδιζε ένα βρασμένο αυγό και το έδενε με μια κλωστή στην άκρη ενός ξύλου. Στη συνέχεια το ακουμπούσε διαδοχικά στα στόματα των εγγονών, τα οποία είχαν τα χέρια τους πίσω στην πλάτη. Όποιο εγγόνι κατάφερνε να δαγκώσει το αυγό, εκείνο το έτρωγε. Σκοπός του εθίμου αυτού ήταν να «κλείσουν τα στόματα» για τη Σαρακοστή τα οποία ξανάνοιγαν τη Λαμπρή.

Επίσης τις ημέρες αυτές (αυστηρά και μόνο τις αποκριές) σε διάφορα μέρη της ελλάδας τραγουδούν τραγούδια που τα χαρακτηρίζει η ελευθεροστομία και οι βωμολοχίες. Στην νεότερη ιστορία της ελλάδας έχει προσπαθήσει -μάταια- το κράτος και η εκκλησία να σταματήσουν αυτά τα έθιμα…

Συνταγή γιά Παϊδάκια στα κάρβουνα:

Αναμειγνύετε τη σόγια, το ελαιόλαδο, το δεντρολίβανο, το θυμάρι και το πιπέρι. Βουτάτε τα παϊδάκια στη μαρινάδα και τα φυλάτε σκεπασμένα στο ψυγείο. Πού και πού τα γυρίζετε μέσα στη μαρινάδα. Τα αφήνετε να μείνουν τουλάχιστον 3 ώρες. Τα ψήνετε στα κάρβουνα ή στο γκριλ (λίγα λεπτά από κάθε πλευρά είναι αρκετά), τα αλατίζετε και αν θέλετε τα περιχύνετε με χυμό λεμονιού. Σερβίρετε αμέσως.